Czas podwyżek cen prądu dla gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw
Czas podwyżek cen prądu dla gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw trwa, tym samym nic nie zapowiada spadającej ceny energii elektrycznej w najbliższych miesiącach czy latach. W dzisiejszym artykule dowiesz się o najważniejszych zagadnieniach związanych z rozliczaniem rachunków za prąd, taryfami na zakup energii oraz powodami, które stoją za podwyżkami cen energii.
Urząd regulacji energetyki - czym jest?
Urząd regulacji energetyki jest centralnym organem administracji rządowej powołanym na mocy ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, do realizacji celów wskazanych przez ustawodawcę. Prezes URE reguluje działalność przedsiębiorstw energetycznych zgodnie z ustawą i polityką energetyczną państwa. Wśród głównych celów tego organu jest przede wszystkim:
- zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju
- równoważenie interesów przedsiębiorstw energetycznych oraz odbiorców paliw i energii.
- tworzenie warunków umożliwiających zrównoważony rozwoju kraju
Energia elektryczna dla gospodarstw domowych
Kiedy w mediach poruszany jest temat wzrostu cen prądu zwykle jest mowa o dwóch grupach odbiorców: o odbiorcach indywidualnych korzystających z taryf grupy G, o których mówi się przy okazji omawianych wniosków do URE co ma miejsce co roku w grudniu albo o odbiorcach przemysłowych z okazji rekordowych cen prądu na Towarowej Giełdzie Energetycznej.
Zwykle pomija się odbiorców z grupy taryfowej C – tą grupą jak możemy przeczytać w każdym cenniku operatora są małe i średnie firmy, ale nie jest to do końca prawda – w tą grupę wrzuca się min. wszystkich małych odbiorców podłączonych do sieci niskiego napięcia, którzy nie są odbiorcami indywidualnymi, choć i tu są wyjątki: pierwszy to tzw. prąd budowlany, co obejmuje też osoby, które z różnych względów nie zakończyły formalnie budowy często latami mieszkają w takim budynku, który z racji błędów formalnych nie może być odebrany, a drugi to rolnicy indywidualni, którzy często nieświadomie podpisywali umowy na taryfę C, mimo iż mogli pozostać na taryfie G gdyż z punktu widzenia parametrów elektrycznych przyłącza taka zmiana nie była wymagana. Działo się tak np. przy zmianie prądu z jedno na trójfazowy lub przy zmianie bezpieczników lub liczników.
Koszty zakupu energii
Dlaczego ma to takie znaczenie? – otóż podstawową różnicą pomiędzy taryfą np. G11 a C11 (są to taryfy o stałej cenie energii w ciągu doby o mocy umownej do 50KW) jest wysokość kosztów tzw. stałych: dla taryfy G to kilkanaście złotych na miesiąc ujęte w ryczałcie, a dla C koszty stałe mnożone są przez moc umowną i mogą być nawet kilkanaście razy większe – stąd zdziwienie przy rachunku – zużycie żadne a rachunek wysoki.
Pomijając powyższe grupa odbiorców korzystających z taryfy C zwykle nie jest uwzględniana przy opracowywaniu nowych przepisów, ulg czy projektów a ustawodawcy przypominają sobie o nich dopiero po czasie. W lipcu 2016 kiedy weszła słynna ustawa prosumencka, która rozpoczęła w Polsce boom na fotowoltaikę system upustów był przewidziany wyłącznie dla konsumenta posiadającego taryfę G. Osoby posiadające taryfę C mogły wprawdzie zainstalować panele, ale z założenia miały one zmniejszać zużycie w godzinach szczytu a ewentualny odkup odbywał się za ułamek ceny energii czynnej. Obietnice włączenia tej grupy do systemu opustów były powtarzane co roku aż w końcu w sierpniu 2019 oficjalnie weszły w życie, chociaż operatorzy potrzebowali jeszcze kilku miesięcy, aby wdrożyć procedury dla tej grupy taryfowej.
Wzrost stawek hurtowych
Niestety wśród urzędników pokutuje przeświadczenie, że przedsiębiorca zawsze da sobie rade – przez lata receptą na wysokie koszty energii miała być dla nich oferta resellerów energii, którzy kupowali energie na Giełdzie Energetycznej i odsprzedawali klientom. Dawało to względne poczucie bezpieczeństwa aż do 2018 roku kiedy wiosną i latem nastąpił rekordowy wzrost cen hurtowych energii do 250zł /MWh co z kolei zaowocowało słynnym zamrożeniem cen w 2019. Rząd wziął pod skrzydła odbiorców indywidualnych, a co do odbiorców biznesowych przez cały rok trwała dyskusja czy stać nas na to, aby ich chronić. Firmy oferujące tania energie znikały z rynku jedna po drugiej pozostawiając klientów w rękach dużych operatorów oferujących im prąd na specjalnych tymczasowych cenach nawet dwukrotnie wyższych niż dotychczas.
Jak wpłynęło to na ceny prądu 2022 dla energii elektrycznej na towarowej giełdzie?
W tym miesiącu na giełdzie padł rekord ceny prądu 2500zł /MWh – dotyczył wprawdzie tylko ofert bilansowania obecnych niedoborów energii, ale jest to dziesięciokrotny wzrost w ciągu tylko 4 lat. Jest to efekt kumulacji wysokich cen węgla, uprawnień CO2, które już dawno przekroczyły pułap planowany na 2030 rok oraz zwiększonego zużycia w Europie spowodowanego upałami oraz wojny na Ukrainie.
Nadchodzi duża podwyżka cen prądu na zimę?
Spójrzmy jak wymienione elementy mogą wpłynąć na ceny energii w najbliższej przyszłości np. zimą:
Cena węgla już teraz wysoka raczej nie spadnie – węgiel będzie potrzebny nie tylko w elektrowniach ale tez w miejskich ciepłowniach, ten kupiony później będzie droższy niż ten leżący w magazynach elektrowni a cenę będzie jeszcze podbijał popyt małych odbiorców, których nie można zostawić bez ciepła. Jeśli nastąpią jakieś problemy z dostawami gazu, a trzeba pamiętać, że zimowy szantaż gazem był już w przeszłości stosowany, to spowoduje zmniejszenie produkcji w elektrowniach gazowych zwłaszcza w Niemczech i konieczność uzupełnienia tych braków min. z elektrowni węglowych, co wymusi zakup uprawnień CO2 i co za tym idzie wzrost ich ceny. Taki scenariusz z pewnością jest rozpatrywany przez giełdowych spekulantów grających a wzrost uprawnień.
Wzrost kosztów energii dla przedsiębiorstw
W takiej sytuacji jest bardzo prawdopodobne, że sytuacja z cenami prądu będzie podobna jak zeszłoroczna sytuacja z cenami gazu: rząd zablokuje wzrost cen dla konsumentów, a podmioty biznesowe zostaną obarczone kosztem tej operacji bo operatorzy muszą te stratę jakoś zbilansować.
Podsumowanie
Małe i średnie firmy muszą same zadbać o swoje bezpieczeństwo energetyczne, bo nikt za nich tego nie zrobi – im wcześniej to zrozumieją tym mniej będzie to kosztować. Dotychczasowa polityka rządu jasno sugeruje, że wzrost cen prądu w 2022 czy 2023 roku dotknie głównie firmy, a dla konsumentów nie będzie on aż tak odczuwalny przez blokadę wzrostu cen. Przedsiębiorcy muszą ten fakt uwzględniać w swojej kalkulacji i być na niego przygotowani.
Odnawialne źródła energii to kierunek, w którym idą wszystkie kraje na terenie Unii Europejskiej. Z roku na rok przybywa ograniczeń czy regulacji związanych z emisją zanieczyszczeń generowanych przy wytwarzaniu energii za pomocą chociażby węgla kamiennego. Z dużym prawdopodobieństwem zmiany, które nadchodzą spowodują kolejne podwyżki cen energii elektrycznej w taryfie zarówno dla klientów indywidualnych jak i przedsiębiorstw.
