Panele fotowoltaiczne a kolektory słoneczne – czym się od siebie różnią?
Panele fotowoltaiczne na pierwszy rzut oka dla większości osób są bardzo podobne do kolektorów słonecznych, stąd są ze sobą często mylone. Instalacje te jednak realizują zupełnie inne cele. Panele fotowoltaiczne produkują energię elektryczną ze słońca, podczas gdy kolektory słoneczne służą do zmiany energii słonecznej w energię cieplną.
Różnic pomiędzy kolektorami słonecznymi a panelami jest sporo, dziś omówimy sobie najważniejsze z nich
Którego typu instalacją się zatem zainteresować? Który typ instalacji cieszy się w Polsce większą popularnością?
Czy montaż zarówno ogniw fotowoltaicznych jak i solarów ma sens?
Jak działa fotowoltaika?
Fotowoltaika to proces polegający na wytwarzaniu energii elektrycznej pochodzącej z promieniowania słonecznego.
Fotowoltaika działa przez cały rok, bez względu na pory roku, czy też stopień zachmurzenia nieba, a przez stale wzrastające opłaty za prąd zyskuje z każdym rokiem na popularności w Polsce.
Fotowoltaika to sposób na uniezależnienie się od stawek dyktowanych przez rynek energetyczny. Dobrze zwymiarowana instalacja pozwala na produkowanie z promieniowania słonecznego nawet pełnej ilości energii, jakiej potrzebuje budynek.
Prąd elektryczny dzięki panelom fotowoltaicznym produkujesz cały czas, a ewentualne nadwyżki możesz sprzedać elektrowni.
W przypadku montażu instalacji fotowoltaicznej na dachu ważne jest jej usytuowanie, konstrukcja oraz otoczenie. Najlepszy do montażu paneli fotowoltaicznych jest dach zwrócony na południe, który umożliwia umieszczenie paneli pod kątem około 35 stopni. Przestrzeń dookoła instalacji nie powinna być zacieniona przez obiekty zewnętrzne takie jak drzewa i słupy, ale również elementy samego budynku. Nawet niewielkie zacienienie może mieć wpływ na spadek efektywności instalacji, a tym samym na dłuższy zwrot z inwestycji.
Jak działają kolektory słoneczne?
Kolektory słoneczne działają na zasadzie pochłaniania energii ze słońca, którą następnie zamieniają na ciepło.
Najważniejszym elementem instalacji solarnej jest kolektor. To on przechwytuje ciepło z promieniowania słonecznego i przekazuje je tzw. czynnikowi roboczemu
Na rynku wyróżniamy dwa rodzaje typów kolektorów - płaskie i próżniowe. W obu wariantach głównym celem jest pochłanianie energii słonecznej i przenoszenie ciepła przez czynnik roboczy. Następnie czynnik ten przepływa rurami do wężownicy i tam przekazuje ciepło w zasobniku wody.
Zadaniem instalacji solarnych jest przede wszystkim podgrzewanie wody użytkowej i wsparcie w ogrzewaniu.
Instalacja fotowoltaiczna posiada znacznie szersze zastosowanie niż kolektory słoneczne.
Energia elektryczna wyprodukowana przy użyciu fotowoltaiki może posłużyć do zasilenia całego budynku, wraz ze wszystkimi urządzeniami elektrycznymi, które się w nim znajdują. Z kolei kolektory słoneczne służą wyłącznie do podgrzania wody, czasem jednak mogą służyć jako wsparcie ogrzewania budynku.
Koszty związane z zakupem oraz montażem kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych
W przypadku każdego z typów inwestycji jej finalny koszt wynika bezpośrednio z zastosowanych jakości podzespołów, zapotrzebowania energetycznego, systemu montażowego czy warunków technicznych. Na potrzeby tego przykładu zakładamy, że panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne będą zbudowane na dobrych/bardzo dobrych podzespołach i mają zaspokoić zapotrzebowanie 4 osobowej rodziny.
Instalacja fotowoltaiczna - największe znaczenie dla ceny instalacji PV ma wybór mocy instalacji oraz typ zastosowanych paneli fotowoltaicznych. Wśród aktualnych technologii paneli wyróżniamy konstrukcje: polikrystaliczne, monokrystaliczne, amorficzne.
Decydując się na wybór firmy, która zajmie się montażem instalacji fotowoltaicznej, należy wziąć pod uwagę szereg elementów i przede wszystkim nie kierować się tylko i wyłącznie ceną.
Należy sprawdzić kilka istotnych elementów:
- Czy firma zajmująca się montażem instalacji zapewnia ciągły kontakt, wiarygodne kalkulacje dotyczące m.in. czasu zwrotu inwestycji?
- Jak wygląda system serwisowy?
- Jaki jest okres gwarancji i jakie komponenty obejmuje?
- Czy firma zajmująca się wykonaniem instalacji fotowoltaicznej przeprowadzi odbiór instalacji (odpowiednie pomiary, uziemienie instalacji etc.)
- Czy monter instalacji lub projektant posiadają odpowiednie uprawnienia?
- Czy panele posiadają odpowiednie atesty/ certyfikaty?
- Jakie są warunki serwisu instalacji np. w przypadku błędnego montażu?
- Czy otrzymasz instrukcje eksploatacyjną Twojej instalacji ?
Warto zweryfikować okres gwarancji i gwarancji wydajności (to dwa różne terminy)oraz rodzaj inwertera lub mikroinwerterów.
Całkowity koszt związany z instalacją fotowoltaiczną dla 4-osobowego domu rodzinnego, którego zapotrzebowanie energetyczne spełni instalacja o mocy 5 kWp to koszt 20 000 - 30 000 zł netto w zależności od zastosowanych poszczególnych komponentów instalacji.
Kolektory słoneczne - w ich przypadku na największe oszczędności mogą liczyć właściciele budynków, w których zużywane są duże ilości ciepłej wody. W takim przypadku dość szybko następuje zwrot inwestycji związany z zakupem i montażem kolektorów. Szybki zwrot z inwestycji mogą zagwarantować wyłącznie dobrej jakości panele solarne. Niskiej jakości panele solarne to ryzyko częstych serwisów i napraw, których koszty nienależną do najtańszych. Koszt instalacji solarnej dla 4 osobowej rodziny to około 10 000 - 15 000 zł
Średni zwrot całej inwestycji nastąpi po 7- 10 latach. Sam okres użytkowania wynosi średnio 15-20 lat.
Koszty utrzymania: panele fotowoltaiczne vs kolektory słoneczne
Poza samym kosztem związanym z montażem instalacji, równie istotny jest ich koszt utrzymania. W przypadku zarówno paneli słonecznych jak i kolektorów słonecznych, koszty użytkowania są do siebie bardzo zbliżone.
Koszt utrzymania instalacji pv
Panele fotowoltaiczne jak i ich konstrukcja są bezobsługowe. Zalecane jest raz w roku umycie paneli, jednak tę funkcję spełni również padający deszcz. Rekomenduje się jeden serwis w roku, podczas którego następuje sprawdzenie całej instalacji - koszt takiego serwisu to około 200 zł.
Koszt utrzymania kolektorów solarnych
W przypadku kolektorów rekomenduje się coroczny przegląd, którego koszty wahają się między 100 a 250 zł.
Dodatkowo zalecana jest wymiana średnio raz na 5 lat nośnika ciepła. W przypadku gdy instalacja pracuje jednak poprawnie, to nośnika ciepła nie wymieniamy.
Wymianę takiego nośnika ciepła trzeba jednak wkalkulować w koszt utrzymania solarów, serwis wraz z wymianą nośnika waha się wówczas zazwyczaj w przedziale 400 - 600 zł
Podsumowanie - co zatem wybrać?
Instalacja fotowoltaiczna posiada bardziej uniwersalne zastosowanie niż kolektory słoneczne. Panele fotowoltaiczne produkują prąd, który możemy wykorzystać w dowolny sposób w zależności od naszych potrzeb. Instalacja fotowoltaiczna jest również bardziej uniwersalna pod kątem montażowym. Może zostać umieszczona na dachu budynku czy na gruncie.
Wybór kolektorów słonecznych powinien być podyktowany sytuacją, gdy zależy nam przede wszystkim na ciepłej wodzie użytkowej. W tym wypadku kolektory słoneczne okażą się świetnym rozwiązaniem zwłaszcza w okresie letnim, które niemal w pełni mogą zapewnić wtedy nasze zapotrzebowanie oraz w okresie wiosna-jesień, gdzie pokryją większość naszego zapotrzebowania.
